Dure: The Prophet’s Horse

0:00

Transcribed by	Source	Speakers
Masoud Mohammadirad	Lourd Hanna fieldwork 2021	Herish Rashid Tawfiq Beg

	Transcription	Translation
0:00	nāvē mə Hērə̀š꞊a.ˈ az bīst꞊ū hàšt sāḷ꞊əm.ˈ as xalkē Barwārī Bāḷā̀꞊ma.ˈ ū as kuřē Řašīd Bagḕ꞊ma,ˈ navīyē Tawfī̀q Bagē,ˈ navīčərkē Hajī Řašī̀d Bagē Barwārī.ˈ nāvē mə Hērə̀š꞊a.ˈ az bīst꞊ū hàšt sāḷ꞊əm.ˈ as xalkē Barwārī Bāḷā̀꞊ma.ˈ ū as kuřē Řašīd Bagḕ꞊ma,ˈ navīyē Tawfī̀q Bagē,ˈ navīčərkē Hajī Řašī̀d Bagē Barwārī.ˈ	My name is Herish. I am twenty-eight years old. I am from Upper Barwar. I am the son of Rashid Bag Barwari, the grandson of Tawfiq Bag, and the great-grandson of Haji Rashid Bag Barwari.

0:18	as taqrībànˈ čār sāḷakā āsāyī̀ māyma lə nāv Barwārīyā.ˈ ū mən gala gala təšt əš nāv Barwārīyā žə bāb꞊ū bāpīrā̀ kom kərīn.ˈ ḕk šə wā təštēt mə galak kom kərīnˈ žə bəlī av āxāftənēt xalkēt nāv Barwārīyā hamī gāvā t-bēžən꞊a mà,ˈ av čīrokēt hanàˈ avēt az noka dē bo hawa həndakḕ žē bēžəm.ˈ as taqrībànˈ čār sāḷakā āsāyī̀ māyma lə nāv Barwārīyā.ˈ ū mən gala gala təšt əš nāv Barwārīyā žə bāb꞊ū bāpīrā̀ kom kərīn.ˈ ḕk šə wā təštēt mə galak kom kərīnˈ žə bəlī av āxāftənēt xalkēt nāv Barwārīyā hamī gāvā t-bēžən꞊a mà,ˈ av čīrokēt hanàˈ avēt az noka dē bo hawa həndakḕ žē bēžəm.ˈ	I have been going around the Barwar region for almost four years. I have collected a lot from the older generation in Barwar. Apart from everyday conversations with people, I have also collected some folktales, a few of which I will tell to you.

0:35	yā mən bə xwa àw꞊aˈ ku av təštḕ az ət-bēžəmˈ bə-hēt꞊a nəvēsī̀n,ˈ ū na-hēt꞊a žə bīr kərə̀n,ˈ čünko av təštē ha wakī ʾīmānatakī̀꞊ya.ˈ žə bāb꞊ū kālā bo mà māyn,ˈ ū dē bo xalkē dī̀ žī čītən.ˈ vējā am꞊ē š čīrokā Dəldəlī̀ das pē bə-kan.ˈ yā mən bə xwa àw꞊aˈ ku av təštḕ az ət-bēžəmˈ bə-hēt꞊a nəvēsī̀n,ˈ ū na-hēt꞊a žə bīr kərə̀n,ˈ čünko av təštē ha wakī ʾīmānatakī̀꞊ya.ˈ žə bāb꞊ū kālā bo mà māyn,ˈ ū dē bo xalkē dī̀ žī čītən.ˈ vējā am꞊ē š čīrokā Dəldəlī̀ das pē bə-kan.ˈ	My aim is that the tales I tell you will be written down so that people will not forget, since these tales have been entrusted to us. They have been passed down to us from our ancestors and will be transmitted to other people. Let us start with the tale of Dildil.

0:49	čīrokā awə̀lˈ av ā Dəldəlī̀.ˈ tə-bēžən Dəldə̀lˈ ḥasṗàk bū,ˈ řəkēbēt wī wakī yē čēlā꞊ū gāyā̀ būn.ˈ řəkēbā wī yā gəřovər nà-bū.ˈ nāl nà-t-katn꞊ē.ˈ wakī šīnpḕˈ gāyā waxtē lə ʾardī̀ na-d-mīnən,ˈ wakī wānā̀ bū.ˈ čīrokā awə̀lˈ av ā Dəldəlī̀.ˈ tə-bēžən Dəldə̀lˈ ḥasṗàk bū,ˈ řəkēbēt wī wakī yē čēlā꞊ū gāyā̀ būn.ˈ řəkēbā wī yā gəřovər nà-bū.ˈ nāl nà-t-katn꞊ē.ˈ wakī šīnpḕˈ gāyā waxtē lə ʾardī̀ na-d-mīnən,ˈ wakī wānā̀ bū.ˈ	The first story [is] that of Dildil. It is said that Dildil was a horse whose hooves were like those of cows and bulls. Its hooves were not round [and] horseshoes could not be installed on them. Its footprints on the earth were like those of buffaloes. It was like them.

1:05	tə-bēžən payxambaràk ha-būˈ sīyā̀rē Dəndəlī bū.ˈ àv Dəndəlē haˈ tu čū bā kī rā dənyāyḕˈ tu šīyā lē sīyā̀r bī,ˈ ū Dəndəl dā frītə̀n.ˈ handa gundē lə nāv barwārīyā̀ hayn,ˈ tə-bēn꞊ē ʾAdənḕˈ o Saṛarò.ˈ həndāv Saṛaròˈ bə řaxē nəzārē Saṛaròˈ kavràk yē hayˈ tə-bēn꞊ē kavrē Mūzaḷānḕ.ˈ av kavrē Mūzaḷānḕˈ yē mašhū̀r꞊aˈ əb šīnpḕt Dəndəlī.ˈ tə-bēžən payxambaràk ha-būˈ sīyā̀rē Dəndəlī bū.ˈ àv Dəndəlē haˈ tu čū bā kī rā dənyāyḕˈ tu šīyā lē sīyā̀r bī,ˈ ū Dəndəl dā frītə̀n.ˈ handa gundē lə nāv barwārīyā̀ hayn,ˈ tə-bēn꞊ē ʾAdənḕˈ o Saṛarò.ˈ həndāv Saṛaròˈ bə řaxē nəzārē Saṛaròˈ kavràk yē hayˈ tə-bēn꞊ē kavrē Mūzaḷānḕ.ˈ av kavrē Mūzaḷānḕˈ yē mašhū̀r꞊aˈ əb šīnpḕt Dəndəlī.ˈ	It is said that a prophet used to ride Dindil. As for this Dindil,—wherever you wanted to go in the world, you could just mount Dindil, and it would fly over there. There are a few villages around here, [two of them are] called Adin and Sararo. On the road to Sararo, in the shady mountain slope by Sararo, there is a stone called the stone of Muzalan. The stone of Muzalan is famous for having the footprints of Dindil on it.

1:31	ət-bēžən av payxambàrē haˈ hāt꞊a gərtə̀n har čār har čan řaxāva.ˈ kāfərā̀ gərt av payxambara꞊w,ˈ awē lə sīyā̀rē Dəndəlī꞊ya.ˈ dəʿā̀ əž xodē kərənˈ ku žə vī zayqatḕˈ ū žə vē hālatē wəsāyē bə zahmàtˈ xaḷā̀s bītən.ˈ řā-bū čə̀ kər?ˈ řā-bū dəʿā əž xodḕ kərən kuˈ řēkakḕ bo bat꞊aˈ vē masalā av āsēbū̀na aw katīya.ˈ ət-bēžən av payxambàrē haˈ hāt꞊a gərtə̀n har čār har čan řaxāva.ˈ kāfərā̀ gərt av payxambara꞊w,ˈ awē lə sīyā̀rē Dəndəlī꞊ya.ˈ dəʿā̀ əž xodē kərənˈ ku žə vī zayqatḕˈ ū žə vē hālatē wəsāyē bə zahmàtˈ xaḷā̀s bītən.ˈ řā-bū čə̀ kər?ˈ řā-bū dəʿā əž xodḕ kərən kuˈ řēkakḕ bo bat꞊aˈ vē masalā av āsēbū̀na aw katīya.ˈ	It is said that a prophet was waylaid from all four differ-ent directions. The villains waylaid the prophet, the one who was riding Dindil. He prayed to God to be released form this predica-ment and dire situation. So what did he do? So he prayed to God to open up a way for him to flee from this predicament.

1:53	tə-bēžən, řab-əl-ālāmīnī̀ˈ čə̀ k̭ər?ˈ Dəndəl ... àv Dəndəlēˈ àw payxambar lē sīyārˈ wa lə Mūzaḷānī̀ k̭ər,ˈ kavərē Mūzaḷānē wakī havīrī nàrəm bū.ˈ ū Dəndəl pḕt xwa yē xəstən kavərī,ˈ ū bə kavrē Mūzaḷānē sarkat hatā̀ čü həndāv Saṛaro.ˈ tə-bēžən, řab-əl-ālāmīnī̀ˈ čə̀ k̭ər?ˈ Dəndəl ... àv Dəndəlēˈ àw payxambar lē sīyārˈ wa lə Mūzaḷānī̀ k̭ər,ˈ kavərē Mūzaḷānē wakī havīrī nàrəm bū.ˈ ū Dəndəl pḕt xwa yē xəstən kavərī,ˈ ū bə kavrē Mūzaḷānē sarkat hatā̀ čü həndāv Saṛaro.ˈ	It is said, what did the Lord of all Worlds do? Dindil ... the horse ridden by the prophet ... He (i.e. the God) did something to Muzalan, the stone of Muzalan, such that it became soft like dough. Dindil put its feet on the stone and went up from the stone of Muzalan until it reached the road leading to the village of Sara-ro.

2:11	ū tə-bēžən hatā nūkà žīˈ jəhē vā šīnpēyā̀ˈ yēt Dəndəlī̀ˈ yēt māyn꞊a lə kavrē Mūzaḷānḕ,ˈ awē t-kavīt꞊a həndā̀v gundē Saṛaro.ˈ av təštēt ma yē dī̀ˈ ma yē žə Dəndəlī gò lē boyn,ˈ ma lə strānā̀ dā galakā go lē boy.ˈ ū tə-bēžən hatā nūkà žīˈ jəhē vā šīnpēyā̀ˈ yēt Dəndəlī̀ˈ yēt māyn꞊a lə kavrē Mūzaḷānḕ,ˈ awē t-kavīt꞊a həndā̀v gundē Saṛaro.ˈ av təštēt ma yē dī̀ˈ ma yē žə Dəndəlī gò lē boyn,ˈ ma lə strānā̀ dā galakā go lē boy.ˈ	It is said that the footprints of Dindil have remained on the Muzalan stone until today, the one which overlooks the road of the village of Sararo. What we have seen and heard about Dindil, we did so through [folk] songs [as well].

2:24	strānā Atmānī haya vā Şēxānī̀ ət bar řā tə-bēžən.ˈ lə Duhokḕ t-hēt꞊a gotən.ˈ àw꞊a:ˈ Atmān sīyārē dəndəlḕ!ˈ pāžo hara Müsəlḕ!ˈ strānā Atmānī haya vā Şēxānī̀ ət bar řā tə-bēžən.ˈ lə Duhokḕ t-hēt꞊a gotən.ˈ àw꞊a:ˈ Atmān sīyārē dəndəlḕ!ˈ pāžo hara Müsəlḕ!ˈ	There is a song called Atmani, which is told by the Shek-hani. It is sung [particularly] in Duhok, and is as follows: Atman! The rider on Dindil! Ride it! Go to Mosul!

2:33	av təštēt wasā̀ žīk꞊ēt nāv da hayn.ˈ haka am dīf ṛā bə-čī̀nˈ hēštā handī lēkoḷīnā̀ bə-kaynˈ ū lə dīv bə-čīn ku Dəldə̀lˈ nà Dəndəl꞊aˈ Dəldə̀l꞊a nāvē wī.ˈ nāvē hēstərā payxambarī̀꞊a bo īmām ʿAlī mābo.ˈ tə-bēžən hēstərakā səpī̀ bo.ˈ av təštēt wasā̀ žīk꞊ēt nāv da hayn.ˈ haka am dīf ṛā bə-čī̀nˈ hēštā handī lēkoḷīnā̀ bə-kaynˈ ū lə dīv bə-čīn ku Dəldə̀lˈ nà Dəndəl꞊aˈ Dəldə̀l꞊a nāvē wī.ˈ nāvē hēstərā payxambarī̀꞊a bo īmām ʿAlī mābo.ˈ tə-bēžən hēstərakā səpī̀ bo.ˈ	Such couplets are in it (the song). If we follow this matter and do some research on this topic, the name of the horse is not Dindil, but Dildil. This (i.e. Dildil) was the name of the mule of the prophet Muhammad, which was later passed down to Imam Ali. It is said that Dildil was a white mule.

2:47	bas lə daf mà nāv Barwārīyā,ˈ lə daf mà,ˈ vārāvtər təbēžən꞊a Dəldəlī̀.ˈ fəlān kasī haspē wī Dəldə̀l꞊a,ˈ yaʿnī šēt bē bə-fřī̀t,ˈ wasā lə asmānā̀ t-hēt꞊ū čītən.ˈ bas lə daf mà nāv Barwārīyā,ˈ lə daf mà,ˈ vārāvtər təbēžən꞊a Dəldəlī̀.ˈ fəlān kasī haspē wī Dəldə̀l꞊a,ˈ yaʿnī šēt bē bə-fřī̀t,ˈ wasā lə asmānā̀ t-hēt꞊ū čītən.ˈ	In our region called Barwar, in our region, we rather say Dildil. [When we say] someone’s horse is Dildil, it means that the horse [is so powerful that it] could fly [and] travel through the sky.

show raw texts

Transcription:

(1 0:00)nāvē mə Hērə̀š꞊a.ˈ az bīst꞊ū hàšt sāḷ꞊əm.ˈ as xalkē Barwārī Bāḷā̀꞊ma.ˈ ū as kuřē Řašīd Bagḕ꞊ma,ˈ navīyē Tawfī̀q Bagē,ˈ navīčərkē Hajī Řašī̀d Bagē Barwārī.ˈ()(2 0:18)as taqrībànˈ čār sāḷakā āsāyī̀ māyma lə nāv Barwārīyā.ˈ ū mən gala gala təšt əš nāv Barwārīyā žə bāb꞊ū bāpīrā̀ kom kərīn.ˈ ḕk šə wā təštēt mə galak kom kərīnˈ žə bəlī av āxāftənēt xalkēt nāv Barwārīyā hamī gāvā t-bēžən꞊a mà,ˈ av čīrokēt hanàˈ avēt az noka dē bo hawa həndakḕ žē bēžəm.ˈ()(3 0:35)yā mən bə xwa àw꞊aˈ ku av təštḕ az ət-bēžəmˈ bə-hēt꞊a nəvēsī̀n,ˈ ū na-hēt꞊a žə bīr kərə̀n,ˈ čünko av təštē ha wakī ʾīmānatakī̀꞊ya.ˈ žə bāb꞊ū kālā bo mà māyn,ˈ ū dē bo xalkē dī̀ žī čītən.ˈ vējā am꞊ē š čīrokā Dəldəlī̀ das pē bə-kan.ˈ()(4 0:49)čīrokā awə̀lˈ av ā Dəldəlī̀.ˈ tə-bēžən Dəldə̀lˈ ḥasṗàk bū,ˈ řəkēbēt wī wakī yē čēlā꞊ū gāyā̀ būn.ˈ řəkēbā wī yā gəřovər nà-bū.ˈ nāl nà-t-katn꞊ē.ˈ wakī šīnpḕˈ gāyā waxtē lə ʾardī̀ na-d-mīnən,ˈ wakī wānā̀ bū.ˈ()(5 1:05)tə-bēžən payxambaràk ha-būˈ sīyā̀rē Dəndəlī bū.ˈ àv Dəndəlē haˈ tu čū bā kī rā dənyāyḕˈ tu šīyā lē sīyā̀r bī,ˈ ū Dəndəl dā frītə̀n.ˈ handa gundē lə nāv barwārīyā̀ hayn,ˈ tə-bēn꞊ē ʾAdənḕˈ o Saṛarò.ˈ həndāv Saṛaròˈ bə řaxē nəzārē Saṛaròˈ kavràk yē hayˈ tə-bēn꞊ē kavrē Mūzaḷānḕ.ˈ av kavrē Mūzaḷānḕˈ yē mašhū̀r꞊aˈ əb šīnpḕt Dəndəlī.ˈ()(6 1:31)ət-bēžən av payxambàrē haˈ hāt꞊a gərtə̀n har čār har čan řaxāva.ˈ kāfərā̀ gərt av payxambara꞊w,ˈ awē lə sīyā̀rē Dəndəlī꞊ya.ˈ dəʿā̀ əž xodē kərənˈ ku žə vī zayqatḕˈ ū žə vē hālatē wəsāyē bə zahmàtˈ xaḷā̀s bītən.ˈ řā-bū čə̀ kər?ˈ řā-bū dəʿā əž xodḕ kərən kuˈ řēkakḕ bo bat꞊aˈ vē masalā av āsēbū̀na aw katīya.ˈ()(7 1:53)tə-bēžən, řab-əl-ālāmīnī̀ˈ čə̀ k̭ər?ˈ Dəndəl ... àv Dəndəlēˈ àw payxambar lē sīyārˈ wa lə Mūzaḷānī̀ k̭ər,ˈ kavərē Mūzaḷānē wakī havīrī nàrəm bū.ˈ ū Dəndəl pḕt xwa yē xəstən kavərī,ˈ ū bə kavrē Mūzaḷānē sarkat hatā̀ čü həndāv Saṛaro.ˈ()(8 2:11)ū tə-bēžən hatā nūkà žīˈ jəhē vā šīnpēyā̀ˈ yēt Dəndəlī̀ˈ yēt māyn꞊a lə kavrē Mūzaḷānḕ,ˈ awē t-kavīt꞊a həndā̀v gundē Saṛaro.ˈ av təštēt ma yē dī̀ˈ ma yē žə Dəndəlī gò lē boyn,ˈ ma lə strānā̀ dā galakā go lē boy.ˈ()(9 2:24)strānā Atmānī haya vā Şēxānī̀ ət bar řā tə-bēžən.ˈ lə Duhokḕ t-hēt꞊a gotən.ˈ àw꞊a:ˈ 
Atmān sīyārē dəndəlḕ!ˈ
pāžo hara Müsəlḕ!ˈ()(10 2:33)av təštēt wasā̀ žīk꞊ēt nāv da hayn.ˈ haka am dīf ṛā bə-čī̀nˈ hēštā handī lēkoḷīnā̀ bə-kaynˈ ū lə dīv bə-čīn ku Dəldə̀lˈ nà Dəndəl꞊aˈ Dəldə̀l꞊a nāvē wī.ˈ nāvē hēstərā payxambarī̀꞊a bo īmām ʿAlī mābo.ˈ tə-bēžən hēstərakā səpī̀ bo.ˈ()(11 2:47)bas lə daf mà nāv Barwārīyā,ˈ lə daf mà,ˈ vārāvtər təbēžən꞊a Dəldəlī̀.ˈ fəlān kasī haspē wī Dəldə̀l꞊a,ˈ yaʿnī šēt bē bə-fřī̀t,ˈ wasā lə asmānā̀ t-hēt꞊ū čītən.ˈ

Translation:

(1 0:00)My name is Herish. I am twenty-eight years old. I am from Upper Barwar. I am the son of Rashid Bag Barwari, the grandson of Tawfiq Bag, and the great-grandson of Haji Rashid Bag Barwari.()(2 0:18)I have been going around the Barwar region for almost four years. I have collected a lot from the older generation in Barwar. Apart from everyday conversations with people,  I have also collected some folktales, a few of which I will tell to you.()(3 0:35)My aim is that the tales I tell you will be written down so that people will not forget, since these tales have been entrusted  to us. They have been passed down to us from our ancestors and will be transmitted to other people. Let us start with the tale of Dildil.()(4 0:49)The first story [is] that of Dildil. It is said that Dildil was a horse whose hooves were like those of cows and bulls. Its hooves were not round [and] horseshoes could not be installed on them. Its footprints on the earth were like those of buffaloes. It was like them.()(5 1:05)It is said that a prophet used to ride Dindil.  As for this Dindil,—wherever you wanted to go in the world, you could just mount Dindil, and it would fly over there. There are a few villages around here, [two of them are] called Adin and Sararo. On the road to Sararo, in the shady mountain slope by Sararo, there is a stone called the stone of Muzalan. The stone of Muzalan is famous for having the footprints of Dindil on it.()(6 1:31)It is said that a  prophet was waylaid from all four differ-ent directions. The villains waylaid the prophet, the one who was riding Dindil. He prayed to God to be released form this predica-ment and dire situation. So  what did he do? So  he prayed to God to open up a way for him to flee from this predicament.()(7 1:53)It is said, what did the Lord of all Worlds do? Dindil ... the horse ridden by the prophet ... He (i.e. the God) did something to Muzalan, the stone of Muzalan, such that it became soft like dough. Dindil put its feet on the stone and went up from the stone of Muzalan until it reached the road leading to the village of Sara-ro.()(8 2:11)It is said that the footprints of Dindil have remained on the Muzalan stone until today, the one which overlooks the road of the village of Sararo. What we have seen and heard about Dindil, we did  so through [folk] songs [as well].()(9 2:24)There is a song called Atmani, which is told by the Shek-hani. It is sung [particularly] in Duhok, and is as follows:
Atman! The rider on Dindil!
Ride it! Go to Mosul!()(10 2:33)Such couplets are in it (the song). If we follow this matter and do some research on this topic, the name of the horse is not Dindil, but Dildil. This (i.e. Dildil) was the name of the mule of the prophet Muhammad, which was later passed down to Imam Ali. It is said that Dildil was a white mule.()(11 2:47)In our region called Barwar, in our region, we rather say Dildil. [When we say] someone’s horse is Dildil, it means that the horse [is so powerful that it] could fly [and] travel through the sky.